Stadsblad, Juli 2000
De macht en vraatzucht van de keizer: Door Eva Prins
Utrecht - Niet de totstandkoming van zijn keizerrijk, geen jaartallen of droge feitjes, maar smeuïge verhalen en anekdotes over zijn 'Bourgondische levensstijl', zijn vele kwaaltjes, zijn geldnood en zijn gewoonte om zich onder de 'gewone mensen' te begeven.
Door Eva Prins
Utrecht - Niet de totstandkoming van zijn keizerrijk, geen jaartallen of droge feitjes, maar smeuïge verhalen en anekdotes over zijn 'Bourgondische levensstijl', zijn vele kwaaltjes, zijn geldnood en zijn gewoonte om zich onder de 'gewone mensen' te begeven.
In de muzikale verteltheatervoorstelling 'Macht & Vraatzucht' verhalen de Utrechtse vertellers Eugène Ligtvoet en Eric de Reijer over de persoonlijke kanten van keizer Karel V. De vertelvoorstelling is een initiatief van Stadsavonturen ter gelegenheid van het vijfhonderdste geboortejaar van Karel V. Zo'n dertig projecten zijn er ter ere van dit herdenkingsjaar in Utrecht. De Domstad werd in 1528 aan Karels immense keizerrijk toegevoegd en twee keer door hem bezocht.
De meeste van de 'herdenkingsprojecten' belichten culturele en/of historische aspecten van de geschiedenis en de erfenis van Karels heerschappij. Stadsavonturen wil daar een lichte, toegankelijke kennismaking met Karel V aan toevoegen. 'We willen Karel V portretteren als mens, niet als een figuur uit een geschiedenisboek,' aldus Bernice Tjien A Fat van Stadsavonturen.
De voorstelling wordt gespeeld tijdens een rondvaart door de Utrechtse grachten en singels: een passend historisch decor. De boten worden voor de gelegenheid met jutezakken en aardewerk servies omgetoverd tot een 'Hollands gelag', zoals dat er ten tijde van Karel V ongeveer moet hebben uitgezien. En in die sfeer brengen beide vertellers hun verhalen ook: gemoedelijk, als kroeggasten onder elkaar. Tussendoor schenken ze bier en wijn, bieden ze het publiek brood en worst , schuiven ze eens bij een tafeltje aan en bespelen ze om beurten de accordeon.
Het was een lastige klus, zegt Eric de Reijer, om uit het overwegend gortdroge historische feitenmateriaal informatieve, eenvoudige en onderhoudende verhalen te destilleren. 'In eerste instantie dacht ik: hier kan en wil ik niets over vertellen, zo saai en wetenschappelijk was het verhaal'. Maar al spittende ontdekte hij en Ligtvoet toch steeds meer smeuïge verhalen, legenden en moppen over de keizer die een halve eeuw de scepter over en groot deel van de Westerse wereld zwaaide. De Reijer: 'Eigenlijk heeft hij een heel sappig leven gehad'.
Elementen die beide vertellers daaruit voor hun voorstelling hebben geplukt zijn onder andere: de vergiftiging van zijn vader en de gekte van zijn moeder die daarop volgde, Karels voorliefde voor lekker eten, drinken en snoepen met een rottend gebit en een maagzweer als resultaat en zijn belevenissen als hij zich in burgerkloffie onder het 'gewone volk' mengt. Historische feiten mengen ze in hun verhalen en liederen vrijelijk met legendes en aan hun eigen fantasie ontsproten anekdotes.
De Reijer had behalve over sappige details, ook graag verhaald over de wreedheden van de keizer, over de Spaanse inquisitie, over de miljoenen indianen, moslims en joden die in zijn naam om zeep zijn gebracht. Vooral omdat van die verhalen maar weinig in de geschiedenisboeken is terug te vinden. Maar dat materiaal leende zich toch niet zo goed voor de lichte, onderhoudende theatervoorstelling die Stadsavonturen in gedachten had. Dus blijft die informatie beperkt tot wat bijzinnen. Toch is het zeker geen inhoudsloze 'lachen, gieren, brullen-voorstelling' geworden. Integendeel. Wie na een uur, begeleid door de droevige klanken van 'Pavanen mille regrets', het lievelingslied van Karel V, de boot verlaat is wel degelijk meer te weten gekomen over de man die van 1528 tot 1555 de Utrechters met harde hand onder de duim hield. | | |
|
|