|
 De Amsterdamsestraatweg viert dit jaar haar 200-jarige bestaan. De ‘Straatweg’, zoals de meeste Utrechters deze bijna 5 kilometer kaarsrechte langste straat van de stad noemen, werd in 1812 door Napoleon aangelegd als snelweg tussen Parijs en Amsterdam. Hij noemde dat de Route Imperiale no. 2. Om deze historische gebeurtenis luister bij te zetten gaf burgemeester Wolfsen in het bijzijn van een voor deze gelegenheid verklede Napoleon Bonaparte vanmiddag om 12.00 het startschot voor een jaar lang feest. Daarnaast reikte Wolfsen aan de winkeliersvereniging ‘Hart van de Straatweg’ het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) uit, een certificaat voor de aanpak van en schone en veilige Amsterdamsestraatweg.
Stadsavonturen stuurde Napoleon weer de Amsterdamsestraatweg op.
Langs de gehele Amsterdamsestraatweg konden bezoekers vandaag cadeautjes krijgen of speciale kortingen bij de verschillende winkeliers. De meeste horecagelegenheden boden het publiek hapjes en drankjes aan. Wanneer klanten voor meer dan 15 euro aan boodschappen hadden gekocht bij een winkelier aan de Amsterdamsestraatweg dan kreeg men de CD-single met het lied ‘De Straatweg’. Deze CD werd speciaal voor deze gelegenheid gemaakt door Herman Pouderoyen en de rappers Jae, Ta Mère en Tivo. Zij traden vanmiddag ook op aan de Straatweg.
Nadat de burgemeester vanmorgen het startschot loste bij het Wijkbureau trok de officiële stoet, vooraf gegaan door Napoleon die op zijn witte paard over ‘zijn’ Amsterdamsestraatweg schreed, verder richting het Museum van Zuilen. Hier werd de expositie ‘200 jaar Amsterdamsestraatweg’ door Napoleon en Wolfsen geopend. Zij onthulden een fraaie replica van Napoleon die aan zijn bureau een document ondertekent.
Helemaal zonder slag of stoot kwam de aanleg van de Amsterdamsestraatweg overigens niet tot stand. Veel pachthouders –de omgeving bestond uit onbebouwd gebied in 1812- wilden het stuk land waar de Straatweg overheen liep niet afstaan. De Fransen trokken zich daar niets van aan. De Route Imperiale had immers vooral een militair-strategisch belang, namelijk soldaten vervoeren richting Amsterdam. Ook viel de Straatweg onder auspiciën van de Franse overheid. Daardoor werd het begin 19e eeuw geen lokale tolweg, maar een rijkssnelweg. Belasting werd door de Fransen centraal geïnd. Pas na 1850 wordt het begin van de Amsterdamsestraatweg aan beide zijden gebouwd.
Hoe verder de stad Utrecht zich uitbreidde richting Amsterdam des te ‘bewoonder’ werd de Straatweg. Het begon een centrale rol te spelen in de winkelvoorziening voor Pijlsweerd, Ondiep en Zuilen. Daarnaast bleef het een drukke doorgangsweg, die gekenmerkt werd door vele stopplaatsen (café’s). In de jaren dertig van de twintigste eeuw trok de Straatweg grotere middenstandketens aan. Onder andere Albert Heijn en De Gruyter vestigden zich naast de talloze kleine specialistische winkels. Vanaf de jaren zeventig vestigden zich steeds meer winkels, gerund door de allochtone bewoners van Utrecht.
De laatste decennia kwam de Straatweg vooral slecht in het nieuws. De langste straat van Utrecht werd meteen ook de meest criminele - zeker het stuk tussen het Paardenveld en de Marnixlaan. Veel dubieuze kroegen kregen een al dan tijdelijke sluiting aan de broek vanwege uiteenlopende wetsovertredingen. En dan waren er ook nog de ‘nepwinkels’ die dienst deden als dekmantel voor witwaspraktijken en andere zaken die het daglicht niet konden verdragen. Zoals bleek bij een kapper, die –toen er een klant kwam- geen enkele schaar in zijn zaak had om de klant te knippen. Of bij de belwinkel zonder telefoonaansluiting.
Inmiddels wordt er orde op zaken gesteld. Winkeliers, gemeente en politie hebben de handen ineen geslagen om de Amsterdamsestraatweg een ander karakter te geven. De afgelopen jaren lijkt er een kentering te komen. De eerder genoemde participanten beseffen dat ze –door met elkaar samen te werken- een positiever beeld kunnen neerzetten. De festiviteiten rondom 200 jaar Amsterdamsestraatweg moeten dat nog eens onderstrepen. Hoe dan ook, de Amsterdamsestraatweg blijft door haar verscheidenheid in aanbod een kleurrijk geheel. Je kunt het zo gek niet opnoemen of het is er te verkrijgen. De café’s zijn er nog, de veelheid aan specialistische winkels laat zien dat ze de slag met grote ketens aan kunnen, er is een bonte verzameling sexshops en massagesalons, je kunt er terecht voor een goedkope snelle hap in cafetaria’s en shoarmatenten, maar je kunt er ook fantastisch Japans eten aan de rand van het Julianapark. Je kunt er de meest exotische producten kopen in levensmiddelenwinkels uit het verre Oosten en Oost-Europa, het heeft een geweldige gitarenwinkel (Ebbeling), een van de beste bakkers (Steentjes), een uitgebreide legerdumpshop, de beste amateurvoetbalclub (Elinkwijk), een monumentale watertoren. En een schattig museum over de geschiedenis van de wijk Zuilen.
De Amsterdamsestraatweg is met afstand de meest fascinerende straat van Utrecht, een straat waar je niet op uitgekeken raakt. Misschien wel de meest fascinerende straat van heel Nederland. Terwijl alle andere (winkel)straten misvormd worden door de treurige eenvormigheid van de grote winkelketens, onderscheidt de 5 kilometerlange Amsterdamsestraatweg zich door de enorme diversiteit. Commercieel gezien heeft de stad Utrecht hiermee goud in handen. De Straatweg is een afspiegeling van onze huidige samenleving geworden. Daar waar de Straatweg in 1812 is aangelegd als ontsluiting naar de hoofdstad van Nederland, openbaart deze zich nu als een onopgesmukte caleidoscoop van de moderne wereld.
|