Volgens de Dikke van Dale (het bekende Nederlandse woordenboek) is een baliekluiver iemand die over balies van bruggen hangt, een leegloper of een los sjouwerman. Voor de stad Utrecht heeft het begrip “baliekluiver” echter een extra betekenis. Baliekluivers zijn namelijk in de volksmond Utrechters.

Om na te gaan hoe de Utrechters deze bijnaam verworven hebben, moeten we teruggaan naar de tijd waarin de Oudegracht nog de centrale aanvoerroute van allerlei koopwaar en handelsproductenwas. Op de werven grenzend aan de Oudegracht, was het altijd een drukte van belang. Trekpleister voor de burgerij, die vanaf de bruggen alle aktiviteiten goed kon volgen. Zo werden de bruggen over de Oudergracht ontmoetingsplaats voor vooral de ouderen en kregen de Utrechters de bijnaam Baliekluivers. Een uniek voorbeeld van zo’n Utrechter, hangend over de reling van de Stadhuisbrug, peinzend voor zich uitkijkend, vindt men op de tekening van Albert de Rijk, wiens naam ons brengt bij de speciale Utrechtse Kruidenbitter:

De Baliekluiver”
Albert de Rijk is tevens specialist in dranken. Samen met zijn zoon, liquorist van de wijnacedemie etc., heeft hij “De eenige egte Utrechtse Kruidenbitter” op de markt gebracht.

In vroegere tijden werd erin het hele land met kruiden en alcohol gewerkt. Iedere kastelein had in zijn buffet wel een grote haringpot staan met kruiden op alcohol.
Beerenburg is een bekend voorbeeld van zo’n kruidenbitter. Het melange hiervan werd door de Amsterdamse drogist Hendrik Beerenburg samengesteld en verkocht aan afnemers uit het hele land. Vooral in Friesland werd deze drank bijzonder populair.
De kruidenbitter “De Baliekluiver” wordt eveneens gemaakt naar een oud recept, maar verschilt duidelijk van Beerenburg en andere kruidenbitters. Het is een natuurzuiver produkt waarin een 40-taql kruiden zijn verwerkt. Sommige kruiden worden dagelijks in de keuken gebruikt, zoals o.a. kruidnagel, kaneelstok, zoethout en anijszaad.

Het verwerkingsproces van de kruidenbitter is als volgt:
1. oliehoudende produkten (b.v. citroenschillen) worden gedistilleerd.
2. wortels, basten en zaden worden getrokken.
3. door perkolatie wordt een licht aroma verkregen.

Distillaat, treksel en perkolaat worden samengevoegd en gelagerd om zogenaamd te “trouwen”. Dit geeft een harmonieus eindprodukt. De Baliekluiver is een natuurprodukt en mag dus nooit in de diepvries. Dat kan alleen met produkten die kunstmatige smaakstoffen bevatten. Wel koel serveren. Geniet van het aroma en de smaak. Wellicht herkent u enkele van de gebruikte kruidensoorten.

“De Baliekluiver” is verkrijgbaar bij “De Zes Vaatjes”. Mgr. v.d. Weteringstraat 32 te Utrecht, tel. 030-2318990.

Er zijn ook verschillende horecabedrijven in de binnenstad en erbuiten die de Baliekluiver per glas uitschenken.